A jak Zespół Aspergera

      Zespół Aspergera 

          Uogólnione zaburzenie rozwojowe, którego zwykle nie wykrywa się przed wkroczeniem dziecka w wiek przedszkolny . Szacunkowa częstość występowania jest stosunkowo niska : 0,1 do 0,26% populacji.

      Charakteryzuje się  upośledzeniem społecznym, któremu zwykle towarzyszą powtarzające się wzorce zachowania i ograniczenie zainteresowania w sytuacji obcowania z innymi ludźmi , większości cierpiących na zespół Aspergera nie udaje się nawiązać kontaktu wzrokowego, a ich mimika rzadko ulega zmianie.

     Ich postawa i ruchy ciała sprawiają wrażenie mechaniczne.

    Maja niewielu przyjaciół i nieczęsto zdradzają zainteresowanie czynnościami reaktywnymi lub humorem.

   Odróżnienie tego zaburzenia od autyzmu  budzi wiele kontrowersji. Niektórzy uznają zespół Aspergera za jego łagodniejszą formę.

   Podobnie jak autyzm, częściej występuje u chłopców.

   Cechą charakterystyczną tego zespołu jest dobry rozwój mowy w zakresie słownictwa i gramatyki oraz obecność wąskich specyficznych zainteresowań typu intelektualnego, czyniących z dotkniętych nim dzieci rodzaj małych ekspertów w interesującej je dziedzinie.

Obsesyjne zainteresowania 

         Ludzie ci mają często specyficzne, wąskie oraz bardzo wciągające, a nieraz ekscentryczne i obsesyjne zainteresowania, jednocześnie wykazując brak należytego zainteresowania innymi sprawami z ich otoczenia (zwłaszcza społecznego). Jako dzieci często potrafią zapamiętywać sporą ilość wiadomości z interesującej je dziedziny, do tego stopnia, że mogą sprawiać wrażenie "małych profesorów. Jako dzieci mogą szybko czytać, interesować się literami, cyframi lub figurami geometrycznymi.

       Osoby z zespołem Aspergera często wykazują intensywne zainteresowania.: koleją, komunikacją miejską, rozkładami jazdy pociągów i autobusów, samolotami, dinozaurami, medycyną, matematyką, przyrodą, chemią.... Może być tak, że dziecko zna wszystkie stacje radiowe, daty urodzenia znanych osób lub ich adresy zamieszkania.

                                    

Mowa i zapamiętywanie słów

        Problemy z rozumieniem mowy, sarkazmu, ironii, literalne rozumienie metafor są częstym problemem utrudniającym socjalizację. Ludzie cierpiący na zespół Aspergera często odzywają się niestosownie do sytuacji, np: 5-letnie dziecko może, mówiąc o swoich zainteresowaniach, mówić językiem wyjętym jakby wprost z podręcznika akademickiego, nie zważając często na to, czy osoby słuchające są tym zainteresowane. Problemem jest też dosłowne rozumienie języka – kłopoty z tym związane mają głównie dzieci, ale zdarza się to także u dorosłych. Problemem może być też nieadekwatne lub zbyt literalne używanie konkretnych słów. 

     Przykłady zaburzeń mowy u osób :

1.Nieprawidłowa intonacja głosu – chrapliwość, tony wysokie lub monotonia;

2.Język metaforyczny;

3.Mowa "barokowa", przekoloryzowana;

4.w dzieciństwie równie często co u autystów problemy z zaimkami (choć w mniejszym nasileniu i raczej zdarza się, że dziecko myli jedną parę zaimków, a resztę stosuje prawidłowo);

5. Trudności w dopasowaniu formy wypowiedzi do kontekstu (dzieci z zespołem Aspergera  często nie rozumieją, że do dorosłych zwracamy się nieco inaczej niż do innych dzieci);

6.Stosowanie tzw. kalek słownych;
7.Trudności w rozumieniu żartów, przenośni, mowa nadmiernie konkretna, niekiedy skrajnie formalna;
8.Trudności w stosowaniu mowy potocznej, idiomatycznej;

9.Przywiązanie do niektórych słów, nadużywanie ich i stereotypie językowe;
10.Zaburzenia prozodii;
11.Agramatyzmy;
12.inne niespecyficzne zaburzenia mowy (częste w całej populacji osób z zespołem Aspergera: mowa niedbała – za szybka, połykanie głosek, zaburzenia artykulacji, jąkanie itd.);

Zaburzenia interakcji społecznych 

    U dzieci z zespołem Aspergera wyraźne są problemy z dostosowaniem własnych zachowań społecznych do konkretnych osób, miejsc i sytuacji, przejawiana przez nie niezwykła trudność w uczeniu się norm społecznych oraz opór wobec zewnętrznych oddziaływań wychowawczych. Widoczna jest mała towarzyskość wobec rówieśników względnie nieodpowiednie zachowanie się (np. oziębłość, sztywność, egocentryzm, nienaturalność, ekscentryczność). Słaba lub nieobecna zdolność do używania lub rozumienia mimiki twarzy, gestu, tonu, pauzy lub języka ciała. Zaburzenia w kontakcie wzrokowym.

                                                     

Niezgrabność ruchowa, problemy z zadaniami manualnymi

    Bardzo często występuje słaba koordynacja ruchów ciała. Dziecko nie lubi zadań manualnych (rysowania, malowania, lepienia z ciastoliny). 

Zaburzenia integracji sensorycznej

Objawiają się w postaci zbyt wysokiej lub niskiej wrażliwości oraz nieadekwatnej reakcji na niektóre bodźce zmysłowe jak światło, dźwięk, dotyk, temperatura otoczenia. Może być to niebezpieczne zwłaszcza w przypadku dzieci z ZA, które nie skarżą się na ból ani zimno.
Częstym problemem jest strach przed głośnymi dźwiękami oraz pracą z hałaśliwymi urządzeniami. Problemem może okazać się praca z elektronarzędziami (np. wiertarką), głośnym odkurzaczem lub pralką. Przy używaniu niektórych tego rodzaju urządzeń może występować zagrożenie urazem, gdyż osoba taka nie potrafi się poprawnie skupić na wykonywanej czynności.
Tego typu nadwrażliwość może też dotyczyć innych zmysłów, np. problemem może być bosy spacer po trawie, ubranie rajstop lub czapki, woda lub pot na skórze po wysiłku oraz inne wrażenia, które wydają się albo wyolbrzymione, albo skrajnie nieprzyjemne.

       Rodzaje terapii tego zaburzenia  przedstawię w następnych postach, opisując również terapię dla osób autystycznych.