Autyzm -leczenie cz. 2

METODY PRACY TERAPEUTYCZNEJ Z OSOBAMI Z AUTYZMEM:

   W poprzednim poście przedstawiłam już wiele metod stosowanych w leczeniu osób autystycznych, w tym chciałabym przedstawić kolejne. Ponieważ  nie ma jednej metody , która pomaga wszystkim osobom z autyzmem, stosowane są przeróżne metody odpowiednio dobrane, indywidualnie  do każdego  dziecka.

   Zaczynając pracę z dzieckiem należy patrzeć całościowo na jego problemy. 

   W terapii dziecka autystycznego istotną rolę odgrywają specjaliści z różnych dziedzin , oraz ich współpraca z rodzicami.

TERAPIE NIEDYREKTYWNE -

Czyli podążanie za tym, co robi dziecko i naśladowanie go, a nie "zmuszanie" do robienia określonych ćwiczeń.

1. Metoda TEACCH

    Metoda TEACCH– przedstawiciel –E. Schopler – to Program Terapii i Edukacji Dzieci Autystycznych oraz Dzieci z Zaburzeniami Komunikacji. Sposoby pracy dostosowuje się do dziecka tak, aby czuło się ono dobrze. Przebiegają one w ustrukturalizowanym środowisku (czas, miejsce, forma). Opieką obejmuje się nie tylko dziecko, ale też rodzinę. Jest to kompleksowe, wielopłaszczyznowe działanie. Rodzic współpracuje z terapeutą.

   W metodzie tej narzędziem pomocnym w prowadzeniu terapii dziecka jest kwestionariusz PEP-R – tzw. Profil Psychoedukacyjny, dzięki któremu uzyskuje się informacje na temat poziomu rozwoju oraz poziomu zachowań dziecka. Na tej podstawie opracowuje się Indywidualne dla każdego Dziecka Plany Pracy.

Metoda TEACCH jest to program terapii i edukacji dzieci autystycznych oraz dzieci mających zaburzenia w komunikacji.

   Praca z dzieckiem rozpoczyna się od oceny poziomu rozwojowego dziecka, jego profilu psychoedukacyjnego PEP, a także deficytów i mocnych stron podopiecznego. Na podstawie wyników testu PEP-R opracowuje się strategię nauczania, która ma pomóc w realizacji krótkotrwałych i odległych celów nauczania za pomocą ćwiczeń prowadzonych przy stole, od 15 min. do godziny dziennie.

   Każde dziecko posiada swój indywidualny program ćwiczeń, który może być również stosowany w środowisku domowym przez rodziców.

   Postępy dziecka są rejestrowane przez specjalistę, który na bieżąco modyfikuje program. Kieruje się przy tym najważniejszymi potrzebami pacjenta, które są związane z takimi elementarnymi zdolnościami jak naśladowanie, motoryka mała i duża, percepcja, koordynacja wzrokowo-ruchowa, czynności poznawcze, komunikacja, mowa czynna, zachowania niepożądane.

Autyzm -leczenie cz.1

Terapia dzieci z autyzmem

   Autyzm jako zaburzenie rozwoju dzieci nie powinien być w centrum zainteresowania jedynie psychiatrów, psychologów i pedagogów. Autyzm można leczyć, ale wymaga to współpracy lekarzy i terapeutów wielu specjalności.
  Najnowsze trendy w leczeniu autyzmu każą go postrzegać jako złożony problem natury zdrowotnej, który można rozwiązać za pomocą interwencji medycznej. Takie podejście daje najlepsze rezultaty, gdyż w przypadku wczesnego leczenia dzieci, autyzm może zostać zniwelowany, zahamowany lub wręcz wyleczony.
  Celem wielokierunkowego oddziaływania jest objęcie terapią wszystkich sfer rozwojowych dziecka a także wzięcie pod uwagę wszystkich jego cech .
  U dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu należy także zastosować  farmakologię, logopedię, terapię biomedyczną  oraz zajęcia Integracji Sensorycznej.

  Farmakologia

  

   W leczeniu autyzmu stosuje się wiele środków  farmakologicznych. Przypisuje się je jednak na krótkie kuracje w celu zwalczania raczej konkretnych symptomów niż całego ciała.

   Leki do poprawy koncentracji, leki przeciwdepresyjne pomagające kontrolować stereotypie, perseweracje i zmiany nastroju .

   Jednak główne zabiegi terapeutyczne służące zwalczaniu zaburzenia autystycznego polegają na  intensywnej terapii behawioralnej i interwencjach edukacyjnych.

  Spory nacisk w trakcie terapii osób autystycznych, kładzie się rozwój mowy i wrażliwości społecznej. Za najważniejsze  uważa się leczenie problemów językowych, ponieważ podstawową trudność w tym zaburzeniu  stanowi  niezdolność odpowiedniego porozumiewania się. Jednocześnie ważne jest,  by dziecko nauczyło się obcować z ludźmi, by wysiłki  mające wzmocnić komunikację  przynosiły określone efekty.

Astma - Leczenie

   Dostosowanie leczenia do wieku pacjentów

    Astma to choroba na całe życie, jednak dzięki dobrej współpracy rodziców i lekarzy mali pacjenci mogą niemal w pełni cieszyć się urokiem dzieciństwa.

      Choroba najczęściej nasila się podczas infekcji ( nawet zwykłego przeziębienia). Ale atak duszności może również wystąpić w wyniku: 

- silnych emocji - w tym choćby stresu związanego z klasówką;

- kontaktu z alergenem- czyli substancjami na które dziecko ma alergię;

- pogorszenia pogody - zwłaszcza wdychania zimnego powietrza;

- zaburzeń hormonalnych- np. podczas dojrzewania czy spowodowanych chorobami    tarczycy;

- zażywania niektórych leków - w tym dostępnych bez recepty niesteroidowych leków 

    przeciwzapalnych i przeciwbólowych ( również aspiryny);

- zanieczyszczenia powietrza -spaliny samochodowe, ale także kurz, pył i dym z papierosów

   Niemowlęta i małe dzieci

    

    Wystarczy bardzo niewielka ilość śluzu lub nieznaczny obrzęk ścian dróg oddechowych, by delikatne oskrzela małego dziecka drastycznie się zwęziły , a nawet całkowicie zamknęły. Większość ataków świszczącego oddechu  w pierwszych latach życia dziecka spowodowana jest przez infekcje wirusowe.

Zaburzenia odżywiania - leczenie

     Najlepsze wyniki leczenia zaburzeń odżywiania, można osiągnąć, kiedy rozpoznamy chorobę we wczesnym okresie jej trwania.Należy rozpoznać wczesne objawy rozwijającej się choroby.

Trzeba rozróżnić , czy stosowanie diety przez młode dziewczęta jest tylko "normalnym stosowaniem diety dla tego etapu dojrzewania" czy też już rozwijającym się zaburzeniem odżywiania .   

    W anoreksji wczesnymi objawami najczęściej są:

1. Zaprzeczanie dotyczące stosowaniu diety: większość osób stosujących diety chętnie się do tego przyznaje i często chce rozmawiać o diecie; o różnego rodzaju dietach wypróbowanych przez inne osoby, o tym jakiego spadku wagi oczekiwałyby, w jakim stopniu oszukały głód. Dziewczyna z jadłowstrętem psychicznym często zaprzecza temu, że jest na diecie.

2. Zaprzeczanie dotyczące odczuwania głodu i pragnienia jedzenia; Osoby będące na diecie przyznają,że są głodne  i maja wielką ochotę na specjalne potrawy. Wiele chorych na jadłowstręt psychiczny powie, że nie są głodne i będzie sie bardzo osiągać z przyznaniem,że pragną szczególnego rodzaju wysokokalorycznego jedzenia;

3.Ukrywanie utraty wagi : Osoby na diecie często zachwycone są utratą wagi i pragną to zademonstrować, mówią o tym ile kilogramów straciły. Chore na anoreksję często noszą ubrania tuszujące utratę wagi i we wczesnych fazach choroby mogą twierdzić , że w ogóle nic nie straciły  na wadze i nie ma powodów do niepokoju;

4.Zwiększenie zainteresowania jedzeniem: U większości osób stosujących dietę powszechnie występuje wzrost zainteresowania jedzeniem. Osoba zdrowa będąca na diecie próbuje uniknąć pokus jedzeniowych w przeciwieństwie do chorych na jadłowstręt psychiczny, które często czerpią wielką przyjemność z zajmowania się jedzeniem. przyrządzania oraz gotowania potraw dla innych. Wydaje się,że ta duża bliskość jedzenia nie wywołuje u nich żadnego niepokoju ani pokusy;

5. Potrzeba jedzenia mniej od innych: Zdrowe osoby stosujące dietę nie współzawodniczą szczególnie z innymi osobami z rodziny, w przeciwieństwie do chorej na anoreksję, która zawsze chce mieć mniej jedzenia na talerzu w porównaniu z innymi członkami rodziny, a zwłaszcza siostrami czy matką. Przy przygotowywaniu posiłków często nakłada na talerze innych członków rodziny ogromne porcje jedzenia.

6.Powolne jedzenie . Zdrowe osoby stosujące dietę często jedzą szybko , próbując zaspokoić głód i zjadają wszystko z talerza. Dziewczęta chore na anoreksję mitrężą czas nad jedzeniem , przeżuwają jedzenie długo , rozrzucają je po całym talerzu i zawsze kończą spożywanie posiłków dużo później od innych;

7. Wzrasta  obsesyjność i perfekcjonizm:  chociaż cechy te mogą występować u każdego, do kogo dobrze pasuje zespół głodzenia się , to u osób, u których rozwija się jadłowstręt psychiczny pojawiają się one wcześnie; dokładność dotycząca godzin spożywania posiłków , kalorycznej wartości  pokarmów oraz reguł spożywania pokarmów znajduje swe odbicie we wzrastającej obsesyjności w innych sferach życia, takich jak nauka szkolna i związki z innymi ludźmi.

  
    We wczesnym stadium jadłowstrętu  pojawiają się też i inne zmiany, które również występują u osób zdrowych stosujących dietę:

    Do charakterystycznych cech choroby należą:

Choroba- B jak Bulimia

     W dzisiejszym poście przedstawię kolejną jednostkę chorobową, wchodzącą  do zaburzeń łaknienia razem z anoreksją.

    Patogeneza również tej choroby nie jest dobrze poznana.

   Jako pierwszy  bulimię opisał w 1979 roku George Russel.

Wydaje się ,że przyczyny, które prowadzą do powstania bulimii , nie różnią się zasadniczo od przyczyn wywołujących anoreksję. W obu schorzeniach czynnikiem wywołującym może być zaburzona struktura rodziny lub zaburzony obraz kobiety.. Nadmierne jedzenie wydaje się też w jakimś stopniu działaniem zastępczym. Wynagradzaniem sobie niepowodzeń, łagodzeniem napięć emocjonalnych. Kobiety opanowane  wilczym głodem toczą walkę o samoidentyfikację w roli kobiety. Cierpią jednak z powodu nieopanowanego apetytu i napadowych wymiotów. Powoduje to, że chora znajduje się jakby w wiezieniu, które jednocześnie jest cyklem: kompulsywne jedzenie-przeczyszczanie (np. wymioty)- znów wilczy apetyt itd. Nie otrzymują  nic w "zamian" za swoją chorobę - przeciwnie widzą siebie w roli odnoszącej klęski.

   Zaburzenia hormonalne występują jedynie  u części chorych, u których stwierdzono nieprawidłowe hamowanie  kortyzolu deksametazonem, podobnie jak to występuje w depresji, upośledzoną odpowiedź TSH po stymulacji  TRH obniżenie T3, spadek stężenia LHR i obniżenie stężenia estradiolu.

  Obniżenie wydzielania gonadotropiny zwiększona aktywność układu przysadkowo - nadnerczowego, stany depresyjne u pacjentów z bulimią mogą wiązać się z nieprawidłowym obrotem noradrenaliny w ośrodkowym układzie  nerwowym, ze zwiększoną pojemnością  receptorów alfa- adrenergicznych lub z obniżeniem aktywności serotoniny w OUN.

     Bulimia podobnie jak i anoreksja najczęściej występuje u kobiet. Choroba ta charakteryzuje się patologicznymi napadami wilczego głodu, żarłoczności. 

     

DSM III R definiuje zespół objadania się ( bulimia nervosa ) jako:

 1) nawracające epizody napadów obżarstwa ( napadem określa się gwałtowne spożycie  

     ogromnej ilości jedzenia w oddzielnych okresach czasu);

 2) uczucie braku kontroli nad zachowaniem w czasie napadów obżarstwa;

 3) regularne samodzielne wywoływanie wymiotów albo stosowanie  środków 

     przeczyszczających lub moczopędnych, ścisłej diety lub głodówki albo intensywne  

     gimnastykowanie się, aby zapobiec przyrostowi masy ciała;

 4) średnio przynajmniej 2 duże epizody jedzenia w tygodniu przez co najmniej 3 miesiące ;

 5) ciągłe nadmierne zainteresowanie kształtem  i masą ciała.

                                        

   Umownie rozpoznanie  bulimii  stawia się u osób  z masą ciała w granicach plus/minus 15% należnej masy ciała.U osób z masą ciała  o ponad 15 % niższą od masy należnej , u których występują wszystkie wymienione objawy, rozpoznaje się jadłowstręt psychiczny. Należy również pamiętać , że rozpoznanie bulimii  powinno stawiać się tylko wtedy, gdy nie stwierdza się występowania poważnych chorób somatycznych ani innych zaburzeń psychiatrycznych.

   W trakcie epizodu bulimicznego  występuje utrata kontroli  nad przyjmowaniem pokarmów. Zwykle nie obserwuje się istotnego zmniejszenia się masy ciała poniżej normy dla dorosłego wieku i wzrostu.

    Wśród tych chorych można wyróżnić dwie kategorie:

1) Typ chorych stosujących środki przeczyszczające pod postacią regularnego prowokowania wymiotów, używania środków moczopędnych  lub przeczyszczających,

2)  Typ chorych niestosujących środków czyszczących, a wyrównujących nadmiar kalorii za pomocą późniejszej restrykcyjnej diety, ćwiczeń fizycznych lub środków przeczyszczających stosowanych nieregularnie.

  Osoby chore na bulimię i anoreksję to mistrzynie kamuflażu, dlatego aby rozpoznać daną jednostkę chorobową wymagana jest umiejętność czytania różnych form komunikatów niewerbalnych. Wczesne zauważenie niepokojących objawów, dziwnych zachowań związanych  z jedzeniem , wymaga od wielu specjalistów i opiekunów (rodziców) umiejętnego odczytywania tych sygnałów. Ważne jest , aby opiekunowie tych chorych potrafili rozpoznać już we wczesnym stadium chorobę.

 

     Wpływ bulimii na organizm (wg opracowania własnego):

1.Początek rozwoju choroby:

    Między 15 a 24 rokiem życia;

2. Kryteria rozpoznawcze:

     - nawracające epizody objadania się o charakterystycznym przebiegu , występuje co najmniej  2 razy w tygodniu przez 3 miesiące;

    - zachowania mające na celu  zapobieganie wzrostowi masy ciała podczas napadów obżarstwa;

    - nadmierny wpływ kształtów i wagi ciała na samoocenę;

3. Obszar zmian zachowania:

   - zaburzenia nastroju od normy do depresji;

   - czasem podwyższony nastrój;

   - objawy lękowe;

   - epizody anoreksji;

   - utrata kontroli;

   - złość, wstręt, przerażenie;

   - bardzo niska samoocena;

   - poczucie depersonalizacji;

   - często nadużywanie substancji psychoaktywnych (narkotyki);

   - zaburzenia kontroli impulsów jak dokonywanie drobnych kradzieży, kompulsywne zakupy;

   - skłonność do bardziej otwartych intensywnych relacji;

   - źle znoszą frustrację;

   - rzadziej kontrolują wagę, częściej prowokują wymioty, stosują środki przeczyszczające , moczopędne; 

     głodzenie się, intensywnie ćwiczą;

   - depresja;

                                                

4. Efekty używania środków przeczyszczających lub prowokowania wymiotów:

   - zaburzenia rytmu serca;

   - zatrzymanie akcji serca;

   - tężyczka;

   - odwodnienie;

   - napady drgawek;

   - obrzęk twarzy;

   - sok żołądkowy powoduje nadżerki na dziąsłach wokół zębów;

   - zaparcia;

   - pęknięcie przełyku lub żołądka;

   - zmeczenie;

   - ospałość;

   - niepokój;

   - dyskomfort w jamie brzusznej;

   - sucha skóra;

   - zgrubienia skóry palców ( u osób prowokujących wymioty);

5.Objawy fizyczne choroby:

   - zawroty głowy;

   - niskie ciśnienie tętnicze;

   - zgaga, niestrawność;

   - hipokaliemia;

   -zasadowica hiperchloremiczna;

   - ubytki i próchnica zębów;

   - rozszerzenie i pęknięcie przełyku;

   - przewlekłe stany zapalne gardła i przełyku;

   - owrzodzenie żołądka i dwunastnicy;

   - niedokrwistość;

   - zapalenie zatok;

   - zachłystowe zapalenie płuc;

   - zaburzenia miesiączkowania;

   - niedobory witamin i soli mineralnych;

   - przewlekłe problemy z nerkami;

   - odwodnienie;

   - pęknięcie drobnych naczyń krwionośnych oczu i twarzy ;
   - osteoporoza;
   - silne pragnienie;

   - skurcze mięśni;

   - słabo wyczuwalne tętno;

   - spadek ciśnienia tętniczego;

   - osłabienie;

   - duszność;

   - biegunki;

                                           

6. Zaburzenia biochemiczne:

   -  utrata potasu (zaburzenie rytmu serca);

   - zaburzenia wodno-elektrolitowe;

   - traci wapń;

   - traci sód.

A jak Zespół Aspergera

      Zespół Aspergera 

          Uogólnione zaburzenie rozwojowe, którego zwykle nie wykrywa się przed wkroczeniem dziecka w wiek przedszkolny . Szacunkowa częstość występowania jest stosunkowo niska : 0,1 do 0,26% populacji.

      Charakteryzuje się  upośledzeniem społecznym, któremu zwykle towarzyszą powtarzające się wzorce zachowania i ograniczenie zainteresowania w sytuacji obcowania z innymi ludźmi , większości cierpiących na zespół Aspergera nie udaje się nawiązać kontaktu wzrokowego, a ich mimika rzadko ulega zmianie.

     Ich postawa i ruchy ciała sprawiają wrażenie mechaniczne.

    Maja niewielu przyjaciół i nieczęsto zdradzają zainteresowanie czynnościami reaktywnymi lub humorem.

   Odróżnienie tego zaburzenia od autyzmu  budzi wiele kontrowersji. Niektórzy uznają zespół Aspergera za jego łagodniejszą formę.

   Podobnie jak autyzm, częściej występuje u chłopców.

   Cechą charakterystyczną tego zespołu jest dobry rozwój mowy w zakresie słownictwa i gramatyki oraz obecność wąskich specyficznych zainteresowań typu intelektualnego, czyniących z dotkniętych nim dzieci rodzaj małych ekspertów w interesującej je dziedzinie.

Obsesyjne zainteresowania 

         Ludzie ci mają często specyficzne, wąskie oraz bardzo wciągające, a nieraz ekscentryczne i obsesyjne zainteresowania, jednocześnie wykazując brak należytego zainteresowania innymi sprawami z ich otoczenia (zwłaszcza społecznego). Jako dzieci często potrafią zapamiętywać sporą ilość wiadomości z interesującej je dziedziny, do tego stopnia, że mogą sprawiać wrażenie "małych profesorów. Jako dzieci mogą szybko czytać, interesować się literami, cyframi lub figurami geometrycznymi.

       Osoby z zespołem Aspergera często wykazują intensywne zainteresowania.: koleją, komunikacją miejską, rozkładami jazdy pociągów i autobusów, samolotami, dinozaurami, medycyną, matematyką, przyrodą, chemią.... Może być tak, że dziecko zna wszystkie stacje radiowe, daty urodzenia znanych osób lub ich adresy zamieszkania.

                                    

Mowa i zapamiętywanie słów

        Problemy z rozumieniem mowy, sarkazmu, ironii, literalne rozumienie metafor są częstym problemem utrudniającym socjalizację. Ludzie cierpiący na zespół Aspergera często odzywają się niestosownie do sytuacji, np: 5-letnie dziecko może, mówiąc o swoich zainteresowaniach, mówić językiem wyjętym jakby wprost z podręcznika akademickiego, nie zważając często na to, czy osoby słuchające są tym zainteresowane. Problemem jest też dosłowne rozumienie języka – kłopoty z tym związane mają głównie dzieci, ale zdarza się to także u dorosłych. Problemem może być też nieadekwatne lub zbyt literalne używanie konkretnych słów. 

     Przykłady zaburzeń mowy u osób :

1.Nieprawidłowa intonacja głosu – chrapliwość, tony wysokie lub monotonia;

2.Język metaforyczny;

3.Mowa "barokowa", przekoloryzowana;

4.w dzieciństwie równie często co u autystów problemy z zaimkami (choć w mniejszym nasileniu i raczej zdarza się, że dziecko myli jedną parę zaimków, a resztę stosuje prawidłowo);

5. Trudności w dopasowaniu formy wypowiedzi do kontekstu (dzieci z zespołem Aspergera  często nie rozumieją, że do dorosłych zwracamy się nieco inaczej niż do innych dzieci);

6.Stosowanie tzw. kalek słownych;
7.Trudności w rozumieniu żartów, przenośni, mowa nadmiernie konkretna, niekiedy skrajnie formalna;
8.Trudności w stosowaniu mowy potocznej, idiomatycznej;

9.Przywiązanie do niektórych słów, nadużywanie ich i stereotypie językowe;
10.Zaburzenia prozodii;
11.Agramatyzmy;
12.inne niespecyficzne zaburzenia mowy (częste w całej populacji osób z zespołem Aspergera: mowa niedbała – za szybka, połykanie głosek, zaburzenia artykulacji, jąkanie itd.);

Zaburzenia interakcji społecznych 

    U dzieci z zespołem Aspergera wyraźne są problemy z dostosowaniem własnych zachowań społecznych do konkretnych osób, miejsc i sytuacji, przejawiana przez nie niezwykła trudność w uczeniu się norm społecznych oraz opór wobec zewnętrznych oddziaływań wychowawczych. Widoczna jest mała towarzyskość wobec rówieśników względnie nieodpowiednie zachowanie się (np. oziębłość, sztywność, egocentryzm, nienaturalność, ekscentryczność). Słaba lub nieobecna zdolność do używania lub rozumienia mimiki twarzy, gestu, tonu, pauzy lub języka ciała. Zaburzenia w kontakcie wzrokowym.

                                                     

Niezgrabność ruchowa, problemy z zadaniami manualnymi

    Bardzo często występuje słaba koordynacja ruchów ciała. Dziecko nie lubi zadań manualnych (rysowania, malowania, lepienia z ciastoliny). 

Zaburzenia integracji sensorycznej

Objawiają się w postaci zbyt wysokiej lub niskiej wrażliwości oraz nieadekwatnej reakcji na niektóre bodźce zmysłowe jak światło, dźwięk, dotyk, temperatura otoczenia. Może być to niebezpieczne zwłaszcza w przypadku dzieci z ZA, które nie skarżą się na ból ani zimno.
Częstym problemem jest strach przed głośnymi dźwiękami oraz pracą z hałaśliwymi urządzeniami. Problemem może okazać się praca z elektronarzędziami (np. wiertarką), głośnym odkurzaczem lub pralką. Przy używaniu niektórych tego rodzaju urządzeń może występować zagrożenie urazem, gdyż osoba taka nie potrafi się poprawnie skupić na wykonywanej czynności.
Tego typu nadwrażliwość może też dotyczyć innych zmysłów, np. problemem może być bosy spacer po trawie, ubranie rajstop lub czapki, woda lub pot na skórze po wysiłku oraz inne wrażenia, które wydają się albo wyolbrzymione, albo skrajnie nieprzyjemne.

       Rodzaje terapii tego zaburzenia  przedstawię w następnych postach, opisując również terapię dla osób autystycznych.



  

A jak Autyzm

Autyzm - mówiąc najprościej, autyzm to brak umiejętności  komunikowania się z otoczeniem. Pod pojęciem komunikacji rozumiemy nie tylko język mówiony, ale i wszystkie inne sposoby komunikowania się   ( gesty , mimika itp.) Dziś wiadomo ,ze przyczyny autyzmu są złożone i mają podłoże organiczne.
  Dwoje dzieci z autyzmem mogą się całkowicie różnie zachowywać. Lekarze używają trzech innych grup ( PDD-NOS, syndrom Aspergera i syndrom Retta ) do określenia osób, które wykazują część, lecz nie wszystkie objawy autyzmu. Zdiagnozowanie autyzmu jest możliwe wtedy, gdy występuje odpowiednia ilość zachowań niewłaściwych dla danej grupy wiekowej. Syndromy Aspergera i Retta wykazują największy kontrast w stosunku do autyzmu. Większość znawców zgadza się ze stwierdzeniem, że nie istnieje typowy rodzaj lub typowa osoba autystyczna. 

Różnice w zachowaniu dzieci są często bardzo subtelne. Każda diagnoza polega na obserwacji dziecka. 

      Autyzm (nazywany także autyzmem dziecięcym) należy do grupy tzw. globalnych (rozległych) zaburzeń rozwoju. To, jak dobrze będzie sobie radzić w życiu dana osoba, zależy od kilku czynników, m.in. od ilorazu inteligencji, nasilenia zaburzeń, nabytych umiejętności komunikowania się z otoczeniem (prognozy są lepsze, jeśli dochodzi do rozwoju mowy przed ukończeniem przez dziecko 5 lat).

Iloraz inteligencji u dzieci autystycznych:
50% IQ<50;
70% IQ<70;
100% IQ<100.

 Autyzm atypowy

  Całościowe zaburzenie rozwoju należące do zaburzeń spektrum autyzmu, ale nie spełniające wszystkich kryteriów autyzmu dziecięcego. Pojawia się często później niż autyzm dziecięcy, a jego objawy mogą ograniczać się tylko do niektórych sfer życia dziecka, są więc niewystarczające, aby zdiagnozować autyzm.  Towarzyszy także niektórym zaburzeniom, takim jak psychoza dziecięca czy upośledzenie umysłowe.

Autyzm dziecięcy
     
      Słowo "autyzm" oznacza z greckiego autos-sam. Zostały wprowadzone do psychiatrii przez Eugeniusza Bleulera. Autyzm wczesnodziecięcy został po raz pierwszy opisany przez austriackiego psychiatrę  Leo Kannera w 1943 roku.ze szpitala Johnsa Hopkinsa. Studiował on zachowania grupy jedenaściorga dzieci. Dlatego też dla terminu autyzm typowy używa się zamiennie określenia autyzm kannerowski. W tym samym czasie niemiecki badacz Hans Asperger opisał łagodniejszą postać tej jednostki chorobowej, nazwaną od jego nazwiska zespołem Aspergera.
       Autyzm i syndrom Aspergera należą do grupy pięciu rozległych zaburzeń rozwoju (PDD - pervasive developmental disorders), częściej nazywanej obecnie spektrum autyzmu. Oprócz wymienionych, tworzą ją zespół Retta, dziecięcy zespół dezintegracyjny (znany też jako zespół Hellera, psychoza dezintegracyjna lub dementia infantilis) oraz rozległe zaburzenia rozwoju, których nie można zakwalifikować do którejś z wymienionych kategorii, z autyzmem nietypowym włącznie (PDD-NOS).      

Objawy autyzmu u dziecka w/g Leo Kannera:
- autystyczna izolacja
- azymut stałości otoczenia
- niezdolność do interakcji społecznych
- stereotypowe, powtarzające się czynności
- zaburzenia mowy (echolalia, odwracanie zaimków) lub całkowity brak mowy
- łatwość mechanicznego zapamiętywania 

        Pierwszymi świadkami tego, co dzieje się z dzieckiem, są zazwyczaj rodzice. To oni zauważają, że od urodzenia jest ono inne - nie reaguje na osoby ze swojego otoczenia, skupia się na długi czas na różnych obiektach. Niekiedy jednak objawy autyzmu pojawiają się u maluchów, które rozwijały się do pewnego momentu normalnie. Nagle stają się one ciche, zamknięte w sobie, autoagresywne, tracą uprzednio nabyte umiejętności językowe i społeczne. Zachowują się dziwnie. Niektóre dzieci zostają jakby w tyle za rówieśnikami, którzy rozwijają się szybciej. Często pomiędzy 12. a 36. miesiącem życia zaczyna się ujawniać nietypowość reagowania na ludzi oraz inne nieprawidłowości.

 

         

 

 

  Sygnały ostrzegające, że dziecko może mieć autyzm: 

- maluch nie gaworzy, nie pokazuje albo nie wykonuje mających znaczenie gestów do ukończenia 1. roku życia;

- nie wypowiada pojedynczych słów do wieku 16 miesięcy;

- nie zestawia ze sobą dwóch słów do osiągnięcia 2 lat;

- nie reaguje na swoje imię;

- traci uprzednio nabyte zdolności językowe lub społeczne;

-  nie uśmiecha się;

-  nie nawiązuje albo szybko "ucina" (ucieka) kontakt wzrokowy;

- sprawia wrażenie głuchego albo niedosłyszącego;

- wydaje się nie znać przeznaczenia zabawek, nie wie, co z nimi robić; czasami układa je w określonej   

     Autyzm to spektrum (grupa) zaburzeń rozwoju  , które są widoczne przed 3 rokiem życia.

Pojawiają się u dziecka od momentu urodzenia lub po okresie względnie prawidłowego rozwoju następuje regres, czyli wycofanie się dziecka z wcześniej nabytych umiejętności oraz stopniowe zwiększanie się zaburzeń autystycznych.

    Autyzm występuje cztery razy częściej u chłopców  niż u dziewczynek. Dochody, stopa życiowa czy wykształcenie rodziny nie ma żadnego wpływu na występowanie autyzmu.

Przyczyny tego zaburzenia nadal nie są znane. Mówi się o przyczynach genetycznych, biologicznych , metabolicznych, powikłaniach w czasie ciąży i porodu, jednak żadna z hipotez dotyczących przyczyn nie została nigdy w stu procentach potwierdzona.

                  

                      Autyzm atypowy a dziecięcy

     Autyzm atypowy od dziecięcego różni się przede wszystkim tym, że jego objawy pojawiają się późno, po 3. roku życia. Wczesny autyzm dziecięcy zaczyna objawiać się do 3. roku życia.

    Kolejną różnicą jest między autyzmem atypowym a dziecięcym jest brak niektórych objawów autyzmu -  uznawanych za kryteria autyzmu- w przypadku rodzaju atypowego. Mogą występować obie te różnice ( późny początek choroby i niewielka ilość objawów) lub tylko jedna z nich ( np. początek choroby przed 3. rokiem życia, ale nadal objawy  nie pozwalające na pełną  diagnozę autyzmu) aby uznać autyzm za atypowy. Tak naprawdę trudno jest stwierdzić , jakie są objawy autyzmu atypowego, gdyż różnią się one w zależności od przypadku- zarówno rodzajem objawów, jak i ich nasileniem.

    Autystyczne całościowe zaburzenia rozwoju mogą dotykać przede wszystkim rozwoju społecznego dziecka, rozwoju umiejętności komunikacji werbalnej jak i niewerbalnej, wyrażania siebie, a także odbierania bodźców sensorycznych.

     Autyzm atypowy może na przykład wywołać objaw charakterystyczny dla autyzmu dziecięcego – trudności z komunikacją niewerbalną, ale równocześnie nie zaburzyć potrzeb dziecka dotyczących kontaktu z innymi ludźmi. Autyzm dziecięcy to zwykle równoczesne problemy z komunikacją oraz niechęć do kontaktu. Dzieci cierpiące na autyzm atypowy mogą także przejawiać skłonności do stereotypowych zachowań i zainteresowań lub mieć problemy z nauką mowy, empatią, przy jednoczesnym braku innych objawów zaliczanych do kryteriów autyzmu.

     Przyczyny autyzmu w obu przypadkach są takie same. Leczenie autyzmu także, chociaż w przypadku autyzmu atypowego późniejsze pojawienie się objawów może utrudnić odpowiednio wczesną diagnozę. Zdarza się, że pozostaje niezdiagnozowane przez całe życie.

                                                            Autyzm atypowy może towarzyszyć innym jednostkom chorobowym, takim jak atypowa psychoza dziecięca czy upośledzenie umysłowe.
Choroby spektrum autyzmu
Spektrum zaburzeń autystycznych obejmuje wiele chorób, często o bardzo różnych objawach i ich nasileniu:
- autyzm dziecięcy, 
- autyzm atypowy,
- zespół Aspergera,
- upośledzenie zdolności niewerbalnego uczenia się (NLD - Nonverbal Learning Disorder),
- autyzm wysokofunkcjonujący (HFA - High-Functioning Autism).
- całościowe zaburzenie rozwoju nie zdiagnozowane inaczej,
- zespół wielu złożonych zaburzeń rozwojowych (McDD - Multiple-complex developmental disorder),
- hyperleksja.
   

      Objawami łączącymi wszystkie zaburzenia spektrum autyzmu są trudności w komunikacji werbalnej i niewerbalnej i zrozumieniu zasad społecznych. Dzieci autystyczne nie lubią zmian – ani w wystroju pokoju, ani w planie ich dnia. W wielu przypadkach, przy odpowiednim leczeniu i uczeniu dziecka, dochodzi się do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie i w dorosłym życiu..

   Charakterystyczne trudności dla osób z autyzmem mieszczą się w trzech sferach. 

- interakcje społeczne, 
- komunikacja 
- zachowanie.

        
    Osoby autystyczne mają problem z prawidłowym kontaktem wzrokowym, unikają go bądź zbyt wnikliwie przyglądają się ludziom, nie potrafią również adekwatnie dostosować mimiki twarzy, postawy ciała (np. siadają tyłem do osoby która próbuje się z nimi porozumieć) i gestów w czasie kontaktu z drugą osobą. Mają duże trudności z nawiązaniem prawidłowych kontaktów z rówieśnikami, między innymi dlatego, że nie potrafią się bawić tak jak zdrowe dzieci. Nie rozumieją zabaw „na niby", nie potrafią udawać lekarza, strażaka. Nie potrafią również dzielić się z najbliższymi swoimi zainteresowaniami czy osiągnięciami. Dzieci z autyzmem nie przynoszą swoim rodzicom lub rówieśnikom rysunków, które narysowały, po to by się pochwalić.

     Osoby z autyzmem mają również ogromne problemy w porozumiewaniu się. Wiele z nich nie mówi w ogóle, zaś te które mówią często nie posługują się mową w sposób komunikatywny. Wyrażają się poprzez echolalie bezpośrednie - czyli powtarzają zdanie swojego rozmówcy (np. dziecko, które poprosimy „podaj sól", odpowie „podaj sól" nie wykonując tego polecenia) lub przez echolalie odroczone - czyli powtarzanie zasłyszanych wcześniej tekstów z bajek, rozmów, itp. Mówiące osoby z autyzmem często mają bardzo dobrą pamięć i są w stanie powtarzać trudne zdania złożone, zaś same nie są w stanie skonstruować prostej informacji, np. "mamo chodźmy na lody”. Nie potrafią zainicjować i podtrzymać dialogu na dany temat, np. dużym problemem jest opowiedzenie co działo się dziś w przedszkolu lub szkole.

     Osoby z autyzmem bardzo często dziwnie się zachowują, potrafią godzinami zajmować się ulubioną aktywnością, np. przesypywaniem piasku z pudełka do pudełka lub przeglądaniem plansz z cyferkami. Zdarza się też, że wykonują różne dziwne ruchy, np.machają rękami, bujają się, kręcą się w kółko, intensywnie oglądają swoje dłonie, zaciskają gałki oczne albo koncentrują się na niefunkcjonalnych właściwościach przedmiotów, np. wąchają zabawki, trzepoczą przed oczami książeczką, gładzą sobie twarz kartką, itp.

    Jedną z przyczyn tych dziwnych zachowań są zaburzenia sensoryczne występujące u ponad dziewięćdziesięciu procent osób z autyzmem. Powodują one, że autystycy inaczej niż zdrowe osoby odbierają świat poprzez zmysły. Ich zmysły mogą być nadwrażliwe lub niedowrażliwe. Gdy dziecko zatyka uszy i krzyczy, gdy któreś z rodziców włącza odkurzacz, może to świadczyć o nadwrażliwości słuchowej, zaś niechęć do przytulania i ucieczka przed dotykiem może oznaczać nadwrażliwość dotykową. Intensywne skoki na trampolinie lub zabawy w zwijanie się w dywan albo wchodzenie między ciężkie materace może być oznaką niedowrażliwości czucia głębokiego. Wiele z zachowań osób z autyzmem wskazuje na ich potencjalne możliwości intelektualne, np. dobrą pamięć długoterminową, dobrą percepcję wzrokową. Oznacza to, że osoby z autyzmem wcale nie muszą być upośledzone umysłowo, chociaż częste dziwne zachowania autystyków powodują, że są oni tak odbierani. 

 

Każda z osób z autyzmem jest inna, u każdej występują inne proporcje, nasilenie i ilość zaburzeń, dlatego każda z nich musi być traktowana indywidualnie. Należy pamiętać o tym, że zachowanie nie zawsze świadczy o możliwościach intelektualnych.

 

   

     Większość dzieci od urodzenia jest istotami społecznymi, jednak nie dzieci autystyczne. Nie tylko nie uśmiechają się one do rodziców, ale wykazują opór albo biernie "znoszą" przejawy ich czułości. Badacze sugerują, że okazują one przywiązanie do rodziców w nietypowy, trudny do odczytania sposób. Maluchy te wolniej uczą się interpretować przejawy cudzych myśli i emocji, mają poważne trudności z wczuciem się w nie (ograniczona zdolność współodczuwania, czyli empatii). Świat uczuć jest dla nich dziwny i niezrozumiały. Subtelne znaki (grymas, gest) mają dla nich niewielkie znaczenie. Rozumieją komunikaty słowne zawsze w ten sam sposób, nie modyfikując ich na podstawie dodatkowych informacji emocjonalnych. Wyrażenie "jesteś ładny" brzmi dla nich tak samo, bez względu na posłużenie się przez nadawcę ironicznym czy "rozanielonym" tonem głosu. Aby dobrze współżyć z ludźmi, trzeba mieć świadomość i zgodnie z nią postępować, że każdy człowiek ma inne cele, plany, uczucia itp. Osoba z autyzmem może mieć z tym kłopoty. Zdarza się, iż nie umie ona regulować swoich emocji, zachowuje się nieodpowiednio do sytuacji, występują u niej wybuchy. Utrata kontroli nad sobą ma miejsce w chwilach złości, frustracji, zbyt dużej zmiany otoczenia, a może przyjmować postać agresji (także autoagresji, np. wyrywania sobie włosów, gryzienia ręki, uderzania w coś głową), niszczenia przedmiotów. 

 
               Przyczyny autyzmu można podzielić na:

- Genetyczne uwarunkowane genem  EN2 na chromosomie 7, a także innymi genami znajdującymi się na chromosomach 3, 4 i 11.

-  Okołoporodowe niedotlenienie powodujące uszkodzenia pnia mózgu;

- Teratogenne działanie talidomidu uszkodzenie w obrębie pnia mózgu;
- Infekcyjne wirusowe, a także zakażenie drożdżakami kandydoza;
- Zaburzenia rozwojowe OUN skrócenie pnia mózgu na granicy między mostem, a rdzeniem przedłużonym, brak jądra górnego oliwki, pomniejszenie jądra nerwu twarzowego.

Dowodem na to, że przynajmniej częściowo autyzm ma podłoże genetyczne, jest fakt, że częściej występuje u bliźniąt jednojajowych (większa zgodność) niż u dwujajowych. Przynajmniej 2 procent rodzeństwa także ma to schorzenie. W rodzinach maluchów z autyzmem częściej niż u reszty społeczeństwa obserwuje się zaburzenia mowy czy problemy z uczeniem się. Odnotowuje się także towarzyszące zaburzenia genetyczne: stwardnienie guzowate oraz zespół kruchego chromosomu X. W wielu przypadkach występują uszkodzenia płodowe (ciąże "problematyczne", zwłaszcza w pierwszym trymestrze) oraz okołoporodowe (perinatalne), ale aby doszło do rozwoju autyzmu, muszą współistnieć wspomniane predyspozycje genetyczne. Naukowcy szukali specyficznych zmian w anatomii mózgu (w obrębie kory mózgowej, móżdżku, pnia mózgu oraz aparatu przedsionkowego), które mogą odpowiadać za autyzm. EEG wykazuje niejednokrotnie zmiany rozlane. Sugeruje się też, że mamy do czynienia z niedorozwojem móżdżku, a konkretnie szlaków nerwowych odpowiadających za funkcje ruchowe, poznawcze i percepcyjne (nieprawidłowości tej części mózgowia ujawnia np. rezonans magnetyczny). W pewnej liczbie przypadków badania wykazują zwiększony metabolizm glukozy (a więc i większą aktywność) płatów czołowych u mężczyzn z autyzmem oraz niewłaściwy poziom neuroprzekaźników lub ich metabolitów we krwi, a także w płynie mózgowo-rdzeniowym. Powstanie nieprawidłowości w obrębie układu nerwowego wiąże się np. z chorobami przebytymi jeszcze w łonie matki (różyczka wrodzona), uszkodzeniami w okresie perinatalnym (m.in. niedotlenieniem) oraz chorobami wczesnoniemowlęcymi (zapaleniem mózgu, opon mózgowych).

                                     

A jak Alzheimer disease-AD-choroba Alheimera

       Spadek żywotności ujawniający się z upływem czasu nosi nazwę starzenia się. Jednym z z najbardziej nieprzyjemnych odkryć,  jakie wszyscy czynimy, jest to, że musimy być zależni od tego procesu. Niektórzy z nas umrą wcześniej, nieliczni będą żyli dłużej- do 90, 100 lub więcej lat. Lecz szanse na to są nikłe, gdyż istnieje pewna realna granica długości życia, której przekroczenia nie możemy się spodziewać, niezależnie od tego, jak szczęśliwi i zdrowi jesteśmy.

    Starzenie jest to  postępujące w miarę upływu lat zmniejszanie się sprawności całego organizmu człowieka. Wynika ona ze zużywania się tkanek pod wpływem powtarzających się napięć i wyładowań. 

   Choroba Alzheimera rzadko występuje przed 50 rokiem życia. Wśród osób powyżej 65 lat choruje          10 -15 %, a powyżej 65 lat procent ten wzrasta do 20. W grupie osób powyżej 80 roku życia sięga już 40 procent

CHOROBA -A jak ASTMA C.D.

       Astma oskrzelowa- choroba objawiająca się  napadami, w której zmienione zapalnie oskrzela w wyniku skurczu zwężają się, co powoduje duszność i sapanie. W poważnych przypadkach taki napad może stać się bezpośrednią przyczyną zagrożenia życia ( kiedy napad  astmy przedłuża się i przechodzi w stan astmatyczny).

W takich przypadkach leczenie konieczne jest w szpitalu na oddziale OIOM-ie.

                                 Wyróżniamy dwa rodzaje astmy oskrzelowej: 

1.ASTMA OSKRZELOWA ATOPOWA czyli EGZOGENNA- uwarunkowana genetycznie. Pierwsze     objawy alergii wystepują już w dzieciństwie., przy czym w tym okresie objawy choroby są wywołane na ogół przez alergeny pokarmowe, dopiero w późniejszym czasie przeważają alergeny wziewne.

2.ASTMA OSKRZELOWA czyli ENDOGENNA- objawy choroby rozwijają się  w wieku dojrzałym i nie są poprzedzone innymi  stanami alergicznymi. Na ogół nie stwierdza się  również uwarunkowań genetycznych.

   Astma najczęściej występuje u dzieci i młodych dorosłych. Przed 10 r.ż. astma dwukrotnie częściej występuje u chłopców. ale około 20. roku życia blisko trzy razy częściej  dotyczy kobiet.
- Różnica może być, jak wykazują badania, związana z hormonami, szczególnie wysokim stężeniem estradiolu , progesteronu lub kortyzolu, co pasuje do nagłego wzrostu liczby  kobiet chorych kobiet po okresie pokwitania.
- Kolejnym obciążającym stanem jest alergia, szczególnie na czynniki , które po zainhalowaniu powodują atak.
- Kolejnym czynnikiem zaostrzającym  objawy astmy , to niektóre leki, szczególnie kwas acetylosalicylowy i ibuprofen;
  Przebieg astmy mogą również zaostrzyć:
  - niektóre pokarmy,
  - częste  , nawracające infekcje układu oddechowego,
  - wysiłek fizyczny;
  - oddychanie zimnym powietrzem.
  - u  kobiet mogą zaostrzyć objawy choroby niektóre doustne środki antykoncepcyjne.

Atak astmy należy jak najszybciej przerwać. Leczenie polega  na podawaniu leków doustnie lub wziewnie. Najczęściej stosowane są leki rozszerzające oskrzela, takie jak: albuterol, teofilina i beta-2agoniści, które rozluźniają błonę mięśniową dróg oddechowych.
Mogą być stosowane wziewnie z wykorzystaniem dozownika aerozolowego ( są dostępne także w postaci tabletek  i zastrzyków).